Lý Tống Và Tôi: Những Ngày Giờ Cuối
Sapy Nguyễn Văn Hưởng
Cuối tuần này, 20 và 21/04/2019, chương trình thăm viếng và an táng “Ó Đen” Lý Tống được tổ chức tại nghĩa trang Westminster Memorial Park, Orange County. Xin mời đọc bài viết đặc biệt của Sapy Nguyễn Văn Hưởng. Tác giả là cư dân San Diego, đã hai lần thắng giải Viết Về Nước Mỹ. Năm 2001, với bài "Hoa Ve Chai", ông nhận giải danh dự. Ba năm sau, với bài viết "Giọt Nước Mắt," kể về Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh Việt Nam tại tiểu bang New Jersey do một kiến trúc sư Việt Nam vẽ kiểu, ông nhận giải chung kết Viết Về Nước Mỹ 2004. Bài viết mới, nói theo tác giả, là “mấy điều tôi biết về đời sống thường ngày của Lý Tống.” Bài đăng 2 kỳ.
* * *
Sau những ngày khắc khoải hy vọng Lý Tống khỏi bệnh, cuối cùng tôi cũng đành phải gởi cho mấy người bạn thân quen dòng tin: "Anh Lý Tống đã ra đi lúc 9:16 phút, tối ngày 5 tháng 4 năm 2019". Giờ đây, ngồi trước màn hình computer, tôi cố ghi lại mấy điều vẫn như còn nóng hổi trong lòng kể từ sau khi Lý Tống mất.
Nhắc đến tên Ông, nhiều bản tin đã viết: Lý Tống tên thật là Lê Văn Tống. Vì vậy tôi ghi lại đây nguyên văn lời Lý Tống nói trong phiên tòa xử vụ cướp máy bay, thả truyền đơn kêu gọi dân chúng nổi dậy lật đổ bạo quyền Cộng sản hồi đầu năm 1993 tại Sài Gòn:
“Tôi nói lại cái vấn đề tên tuổi và quốc tịch. Tên tôi là Lý Tống. Tôi thấy tòa vẫn dùng cái tên cũ nó không "logic" chút nào cả. Tại vì từ năm 1965 tôi đã bắt đầu dùng tên Lý Tống. Đến năm 1975 tôi đã làm tất cả các thủ tục cần thiết để đổi sang tên Lý Tống. Cái thứ nhì nữa là quốc tịch, tôi là quốc tịch Mỹ mà trong này lại đề là quốc tịch Việt Nam. Hồi trước tôi có khai quốc tịch hiện tại là Mỹ, quốc tịch cũ là Việt Nam Cộng Hòa, mà bây giờ ở đây vẫn ghi là quốc tịch Việt Nam, ngụ ý tôi là công dân nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, tôi thấy điều đó không đúng.”
Chính Ông đã khẳng định: Lê Văn Tống là tên cũ, bởi Ông muốn mọi người gọi Ông bằng tên Lý Tống. Vì sao Ông muốn thay đổi tên họ mình? Câu hỏi này chỉ mới chợt nảy sinh trong đầu tôi lúc Ông không còn nói được, vì vậy tôi cũng chẳng rõ nguyên do.
Còn về ngày tháng năm sinh, ngay từ khi có ý định viết về Ông, tôi đã tìm kiếm từ nhiều nguồn tin, thấy Ông có tới mấy năm sinh: 1948, 1947, 1946 và 1945. Vì vậy tôi đã hỏi, đã được nghe Ông xác nhận: Lý Tống sinh ngày 1 tháng 9 năm 1945, nhằm ngày 25 tháng 7 năm Ất Dậu. Và Ông mất ngày 5 tháng 4 năm 2019, nhằm ngày 1 tháng 3 năm Kỷ Hợi. Hưởng thọ 75 tuổi.
Con số 75 ở đây là dựa theo cách tính tuổi người quá cố của dân tộc Việt Nam, vẫn được dùng tới bây giờ. Nếu tính theo Tây phương, ông chỉ mới được 73 tuổi.Nay Lý Tống đã thành người thiên cổ, tôi xin bỏ hẳn lối gọi Lý Tống bằng "Anh" như vẫn thường xưng hô, thay vào đó bằng tiếng "Ông" để gọi những người đã khuất mà trên phần mộ được ghi khắc hai chữ "hưởng thọ", nhất là để tỏ lòng kính trọng đối với một vị anh hùng của nòi giống Lạc Hồng.
Với riêng tôi, Lý Tống là một người tôi luôn ngưỡng phục. Khởi đầu tôi chỉ được ngắm Ông từ đằng xa, hoặc nhìn qua hình ảnh. Kế tiếp được đọc những trang sách báo viết về Ông, đọc luôn những gì do chính Ông viết về bản thân lẫn cuộc đời. Đến khi Ông chọn San Diego làm nơi cư trú, tôi may mắn được Ông xem như một người bạn. Nhờ vậy tôi có dịp chia sẻ cùng Ông đủ mọi chuyện, từ chính trị, tôn giáo cho đến cuộc sống thường ngày.
Chúng tôi có nhiều dịp gặp gỡ, ăn uống, trò chuyện tại các buổi sinh hoạt đoàn thể, lễ lạc hay ngay tại nhà, hoặc mấy quán ăn bình dân, và cũng không thiếu những nhà hàng sang trọng. Nhờ vậy tôi được dịp ngắm nhìn Lý Tống qua tư cách một người hùng lẫn người đời thường. Con người hùng của Ông viết bao nhiêu trang giấy khen ngợi cũng không thừa, còn con người bình thường, viết ra cũng không thiếu những điều thú vị, chẳng giống ai. Vì vậy trong bài viết lúc thân xác Ông chuẩn bị được an táng này, tôi xin ghi lại mấy điều tôi biết về đời sống thường ngày của Lý Tống, tạm coi như một điếu văn của riêng tôi gởi đến một người bạn vừa xa rời cõi thế.
*
Tôi nghe, tôi đọc thấy có nhiều người cho Lý Tống ưa nổ. Tôi lại nghĩ khác, Lý Tống không có lý do gì cần nổ, bởi đâu có tiếng nổ nào lớn hơn các việc Lý Tống từng làm cho quốc gia dân tộc. Với tôi Ông là một người ngoại hạng, vì vậy tôi không dám suy bụng tôi ra bụng Ông. Mọi việc Ông làm dù tán đồng hay không, tôi đều không muốn lấy hướng nhìn của riêng tôi ra phê phán. Bởi đó là những gì riêng biệt, tạo ra người hùng Lý Tống, không giống bất cứ một nhân vật nào từ cổ chí kim.
Tuy quá nổi danh, không bao giờ Lý Tống muốn ngồi riêng một "chiếu", và xem mình cao trọng hơn người khác. Lý Tống sống hòa đồng, kết bạn, ăn nhậu, trò chuyện với đủ mọi thành phần. Thượng vàng hạ cám gì Ông đều thân tình nói chuyện được cả, không cấm kỵ một ai. Có lần Ông điện thoại hỏi tôi:
- Chiều nay anh rảnh không? Rảnh thì đi lai rai với tôi. Tôi có một ông bạn nhà ở trên đồi cao, ngồi ngoài patio, ăn thịt nướng, uống bia, ngắm cảnh, nói chuyện cho vui.
- Được, vậy anh gởi địa chỉ nhà của bạn anh và giờ nào anh muốn tôi tới. Tôi sẽ đến đúng giờ.
Nhìn cái địa chỉ quen quen, ngẫm nghĩ một lúc tôi nhận ra ngay người bạn của Lý Tống là ai. Tôi biết rất rõ, anh này hơi "tưng tửng", vẫn phải uống thuốc hàng ngày. Bình thường nói chuyện đã chẳng có đầu có đuôi, không mấy người muốn nghe, nốc thêm bia vào càng dễ sinh chuyện. Tôi bèn gọi xin lỗi Lý Tống vì bị kẹt chuyện bất ngờ, không thể tới được. Sau đó tôi kể về hoàn cảnh bệnh hoạn của anh này cho Ông rõ, vậy mà Ông vẫn tiếp tục chơi với người bạn đó. Sau này ông mới cho tôi biết có mấy chuyện không hay đã xảy ra dính líu tới người bạn đó.
*
Mỗi khi ngồi vào bàn ăn uống, nhậu nhẹt hay chuyện vãn, chẳng một loại chuyện nào Lý Tống cấm kỵ, kể cả thứ chuyện không thiếu người coi là thô tục, dâm đãng. Tôi từng nghe Ông say sưa thuật lại biết bao cuộc tình lãng mạn, bao lần đắm say trong nhục dục với đủ loại hạng người. Chuyện ông kể còn dữ dằn hơn loại chuyện cấm trẻ em dưới 18 tuổi. Có lẽ vì cuộc sống phóng đãng, buông thả như vậy, nên Ông chưa bao giờ lập gia đình. Ông từng chung sống với hết người tình này đến người tình khác.
Cuộc đời một lãng tử thì bóng hồng nào có thể giữ nổi chân Ông. Nghe đâu Ông có tới bốn năm người con thuộc nhiều quốc tịch khác nhau. Con ông toàn do mẹ nuôi, vài người vẫn thường liên lạc với bố qua email, facebook hoặc điện thoại.
Bởi sống một mình, Ông phải tự lo việc bếp núc. Tôi vẫn nhớ hôm Lý Tống đến chung vui với anh em hội Thủ Đức San Diego, trong buổi picnic hè năm ngoái. Thấy Ông ăn uống khá nhiều, tôi cũng mừng thầm, vì quãng thời gian đó lúc Ông ăn được lúc không. Mãn cuộc vui, thấy còn khá nhiều đùi gà, Ông đến hỏi cô đang đứng nướng thịt, xin "to go" một ít để khỏi phải nấu bữa tối. Cô gái lắc đầu quây quậy:
- Con làm mệt quá, từ sáng đến giờ vẫn chưa ăn uống gì. Con tính mang mớ thịt này về nhà ăn chung với mấy đứa con của con luôn, nên hết thịt rồi chú ơi!
Tôi đứng cạnh đấy, Ông đưa mắt ngó tôi cười, tôi cũng lắc đầu cười với Ông. Tôi để ý thấy cô gái này đứng bên lò nướng suốt từ lúc than mới nhóm cho đến khi than sắp tàn. Và chắc chắn cô chẳng biết người hỏi xin cô là ai, nên mới thẳng thừng từ chối. Phần Lý Tống coi như không có chuyện gì xảy ra, tiếp tục quay đi tán gẫu với bạn bè.
Viết đến đây tôi lại nhớ tới bữa mời Lý Tống đi ăn lần cuối, trước ngày tôi bay về Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Hôm ấy thấy bà vợ tôi gọi nhiều quá, tôi ghé tai hỏi nhỏ:
- Gọi làm gì mà nhiều quá vậy, làm sao ăn cho hết!
- Để lát nữa anh Tống "to go", cho mai anh ấy khỏi phải nấu.
Sau bữa ăn, về tới nhà, Lý Tống điện thoại cám ơn thêm một lần nữa, rồi kể với tôi:
- Đi ăn với ông bà về tới cổng, gặp một bà bạn hỏi tôi, mang gì mà nhiều quá vậy? Tôi liền khoe, bữa nay được vợ chồng ông bạn mời ăn thả giàn tôm hùm với cá hấp, còn đưa cho "to go" mang về nữa. Nghe vậy, bà ấy nửa đùa nửa thật bảo tôi: "Sướng quá vậy ta. Anh ăn no rồi, thôi cho tôi mấy cái bọc 'to go' đó đi". Thế là tôi về tay không.
*
Quen Lý Tống lâu ngày, tôi càng quý mến Ông thêm về cả sự chân tình lẫn chân thật. Dường như nghĩ gì hay thắc mắc về ai điều gì, Ông đều hỏi ngay, chẳng cần biết điều đó có cấm kỵ không. Có lần không chút ngại ngùng, Ông hỏi chuyện riêng của tôi, rồi thổ lộ luôn chuyện riêng của mình:
- Anh nghỉ hưu chưa? Lãnh tiền già được bao nhiêu? Hồi trước tôi đi làm lãnh toàn tiền mặt, đâu có đóng thuế má gì! Sau này hết ở tù bên Việt Nam lại tới Thái Lan, nên giờ lãnh SSI chỉ có tám trăm mấy một tháng.
Biết Ông lãnh đồng lương hạn hẹp, tôi ngỏ lời với Ông:
- Anh Tống biết tôi "giàu" hơn anh rồi, vậy từ đây về sau, nếu tôi rủ anh hoặc anh rủ tôi đi ăn bất cứ ở đâu, xin anh để tôi trả tiền được không?
Chẳng chút khách sáo, Lý Tống vui vẻ gật đầu đồng ý ngay.
Một hôm, tôi ghé lại nhà thăm sau nhiều ngày Ông ăn uống không được. Nhìn Ông mất cả chục ký lô, người gầy xọp đi, tôi chỉ biết lắc đầu. Còn Ông lại khoe, được một người bạn đưa cho loại "thần dược", Ông uống cả tuần nay, nên mới bắt đầu ăn uống trở lại. Tôi chẳng ngạc nhiên gì về lối trị bệnh kiểu này, vì Ông không mấy mặn mòi với Tây y, hễ ai cho thuốc gì Ông cũng thử.
Một hôm tôi gọi rủ đi ăn tối, Ông trả lời ngay:
- Dạo này tôi lên cân quá, đang nhịn đói vài tuần cho nó xuống năm bảy ký rồi mới ăn lại.
- Sao anh nhịn hay quá vậy? Hồi học ngoài Đà Lạt, tôi có tập nhịn ăn một tuần lễ để chữa bệnh. Suốt tuần lễ đó tôi thèm ăn, nhiều lúc muốn bỏ ngang xương luôn.
- Bộ anh quên là tôi từng tuyệt thực suốt mấy tháng hay sao?
Tôi cũng thuộc loại béo phì, định thử cách của Ông, nhưng vẫn chưa thử và chắc cũng chẳng khi nào thử. Vài ngày sau lần đến nhà thăm đó, Ông điện thoại hỏi tôi:
- Anh có muốn "mời" tôi đi ăn steak không? Tôi mới biết ở San Diego có một nhà hàng chuyên về Steak nổi tiếng lắm, ngay cả trên Los cũng không có.
Tôi đáp ngay:
- Chừng nào anh muốn đi?
- Đi liền bây giờ, tôi đói bụng rồi.
- Vậy gởi cho tôi địa chỉ đi.
- Đúng 12 giờ tôi ra tới.
- Ok, tôi thay đồ đi liền bây giờ.
Hôm đó tôi ăn một bữa trưa đắt đỏ nhất trong cuộc đời. Bởi không phải người sành ăn, tôi không thể đánh giá steak của nhà hàng ngon tới cỡ nào? Tôi cũng chắng ăn được bao nhiêu vì mấy miếng steak con tôi đãi tối hôm trước vẫn chưa tiêu hóa hết. Nhưng trong thâm tâm, tôi có một bữa ăn tuyệt vời, vì được ngồi nhìn Lý Tống ăn uống ngon lành, ăn một hơi hết 16 oz steak. Lúc bắt tay từ giã, Ông mới nói cho hay, hôm ấy là ngày giỗ mẹ Ông.
*
Suốt gần ba tháng trời rời San Diego, tôi vẫn liên lạc với Lý Tống qua email hay điện thoại. Nhờ vậy tôi biết lúc nào Lý Tống cũng tích cực hăng hái tham gia sinh hoạt cộng đồng. Mấy tấm ảnh cùng dòng chữ ngắn gọn: Tuần này đúng là "Tuần Hội Ngộ" các nhà đấu tranh tại San Diego. Hết Việt Khang lại đến Điếu Cày và Huỳnh Ngọc Chênh đến đây gặp và đi Boiling Crab thưởng thức Seafood cùng Lý Tống, tôi vẫn lưu giữ trong hộp email lẫn trong đầu. Ông còn báo tin thêm, sau Orange County và San Jose, San Diego đã có bảng chỉ dẫn vào khu Little Saigon.
Ngày tôi về đến nhà, gọi điện thoại cho Ông, Ông huyên thuyên nói tới mấy dự tính sẵn trong đầu cần đến tôi. Nào tiếp tục đi kiện vị bác sĩ chữa mắt, đã lấy của Ông 10 ngàn đô la, mà sau khi chữa, mắt ông bết bát hơn nhiều so với trước khi mổ. Nào muốn in quyển sách thi văn Ông mới hoàn tất,… Đến khi hỏi tới sức khỏe, Ông bảo chỉ tàm tạm, vẫn lúc ăn được lúc không. Tôi quá quen với câu trả lời loại này, nên chẳng mấy bận tâm.
Nghe ông nói tới việc in sách, tôi nhớ lại hôm ra mắt quyển Truyện ký "Từ Vĩ", đứa con tinh thần của tôi. Tôi mở cuốn video lên nghe lại, ghi ra mấy lời tôi giới thiệu về Lý Tống trước khi mời Ông lên phát biểu:
“Kính thưa quý vị, hôm nay tôi xin được mời lên đây một nhà văn đích thực, chớ không phải "nhà văn" ngang xương giống như tôi. Sách của ông từng là "best seller" trong cộng đồng người Việt trên toàn thế giới. Và tôi phát hiện, chẳng những ông viết hay mà còn viết rất nhanh. Có một hôm ngồi nói chuyện với ông cùng vài người bạn trong một bữa ăn trưa. Nghe ông kể một câu chuyện về cuộc đời ông rất hay. Tôi nói với ông: "Xin anh nếu được, cho tôi một buổi gặp riêng anh để tôi ghi chép lại câu chuyện này", vì lúc đó tôi đang dự tính viết một chương sách về ông. Vài tiếng đồng hồ sau khi trở về nhà, tôi nhận được email của ông. Mở ra xem, tôi đọc được tất tả những điều ông đã kể trong buổi trưa hôm ấy. Tôi hết sức ngạc nhiên. Vì từ khi có ý định viết về ông nảy sinh trong đầu, tôi đã đọc khá nhiều tài liệu, bài vở của người khác viết về ông lẫn do chính ông viết. Nên tôi gọi điện thoại hỏi ông: "Ủa anh viết chuyện này hồi nào mà sao tôi không biết?". Ông trả lời: "Tôi vừa mới viết để gởi cho anh đó". Kính thưa quý vị, và giờ đây tôi xin giới thiệu người viết thật nhanh và nhà văn đó, sẽ có đôi lời cùng quý vị. Tôi xin trân trọng kính mời anh Lý Tống.
*
Đến thứ Bảy 9 tháng 3, tự dưng Lý Tống kết nối điện thoại của tôi vào với một số bạn bè khác của Ông. Qua đó tôi nhận được hàng chục tin nhắn trao đổi và luôn cả tấm ảnh Ông đang nằm trên giường bệnh. Người đứng bên ông mặt bịt khẩu trang, đeo găng tay, mặc áo bọc bên ngoài phòng tránh bị lây lan. Tôi bình tĩnh trở lại khi thấy khuôn mặt ông trong hình vẫn tươi tỉnh. Tôi gọi cho Ông, Ông không bốc máy.
Mấy tiếng đồng hồ sau Ông gọi lại, tôi mới biết Ông đang nằm tại Sharp Memorial Hospital, cách nhà tôi ngoài chục dặm đường. Biết Ông thích cái đẹp, lại chẳng ăn uống gì được, vợ tôi chỉ biết mua một bình hoa mang vào tặng Ông.
Chẳng còn gì để phải âu lo, khi nghe giọng Ông oang oang nói chuyện với y tá phát ra từ trong phòng bệnh. Nhìn Lý Tống cười rạng rỡ, tôi càng yên tâm hơn. Vẫn chưa hỏi han được gì nhiều, thì Ông đã huyên thuyên kể chuyện. Nào Ông được các "nàng" y tá (người Mỹ) xinh đẹp, chân dài chăm sóc. Ông luôn miệng khen ngợi mấy nàng, mấy nàng cũng rất thích lời Ông khen. Qua trang mạng Wikipidea và qua lời Ông kể, các cô biết khá nhiều về bệnh nhân đặc biệt này.
Phải chờ đến lúc Ông dứt lời khen các người đẹp, tôi mới hỏi được Ông:
- Anh vô đây hồi nào?
- Hai bữa nay rồi. Lúc tới dự tang lễ mẹ của bà bác sĩ Hương tôi bị mệt, khó thở, đứng không nổi, bà ấy mới bảo thằng con chở thẳng tôi vô đây luôn.
- Bác sĩ có nói anh bệnh gì không?
- Mấy bữa nay tôi ăn không được, họ định chữa cho tôi ăn uống lại được rồi thì mới tính tới việc mổ sạn mật.
Vợ tôi nhắc Ông:
- Vậy khi nào ăn lại được, muốn ăn thứ gì, nhớ gọi cho tôi ngay để tôi nấu mang vô cho anh.
Tuy không nhiều tiền lắm bạc, nhưng Lý Tống là người "xài sang", từng đóng góp hàng trăm ngàn đô la vào công cuộc yểm trợ đấu tranh cho tự do dân chủ, nhân quyền của đất nước, vậy mà Ông chỉ cái thùng rác chê trách:
- Nhà thương này xài phí quá, họ bắt ai vô đây đều phải mặc áo phủ kín hết người, mang găng tay, đeo khẩu trang. Một ngày y tá phải đổ bỏ bao nhiêu thùng rác đầy như vậy, hao tốn nhiều tiền của medicare quá.
Ông còn than phiền:
- Phòng kế bên tôi có một bà già không biết bệnh gì mà suốt đêm rên la làm tôi ngủ không được.
Tôi cười bảo Ông:
- Sao anh không la lớn lên: "Bà vặn 'vô lim' nhỏ xuống để "Ngài Không Tặc" ngủ, giống như hồi Việt cộng nhốt anh vô khám Chí Hòa vậy đó.
Lý Tống chỉ biết cười.
Trước lúc ra về, tôi với Lý Tống còn bàn chuyện kiện thưa, chuyện sách vở, luôn cả chuyện mời Ông đến nhà dùng cơm, vì bữa ăn chung cuối cùng cách nay cũng đã gần 4 tháng.
Thấy tôi nhắn tin, Lý Tống không trả lời, điện thoại mãi cũng không được, vợ tôi phải thúc dục:
- Sao anh không đi vô nhà thương thăm anh Tống?
- Chắc anh ấy đang mổ sạn mật, không nghe điện thoại. Thế nào mổ xong, anh ấy cũng báo cho mình biết ngay.
Cứ thế mãi cho đến trưa thứ Năm 21 tháng Ba, vẫn không nghe tin tức gì, vợ chồng tôi sửa soạn cùng vào thăm Lý Tống. Trước lúc ra xe, điện thoại nhà reo lên. Vợ tôi nghe xong, hốt hoảng báo tin:
- Chị Hoa vừa cho hay, anh Lý Tống mất rồi.
Tôi đứng như chết lặng, không muốn tin điều này. Tôi cầm ngay điện thoại gọi hỏi các bạn, tôi mừng thầm vì chưa ai nghe tin này. Riêng anh bạn Phan Thành Lạc, hội trưởng hội Thủ Đức, cho tôi số điện thoại của Cù Thái Hòa, Hội trưởng hội Không quan San Diego, người được Lý Tống chọn thay cho Ông quyết định mọi chuyện, nếu Ông lâm trọng bệnh. Sau khi nói chuyện với Cù Thái Hòa tôi mới biết, Lý Tống chưa mất, vẫn đang chờ thân nhân bay từ Okland xuống để bàn việc rút ống trợ sinh, bởi bác sĩ cho biết Ông không còn hy vọng cỏn con nào có thể cứu chữa được. Tôi chẳng biết làm gì hơn, ra xe lái thẳng tới bệnh viện.
Lúc bước vào phòng bệnh 313, nhìn Lý Tống với đủ loại giây nhợ chằng chịt trên mặt, trên người. Tôi sờ chân tay thấy còn ấm, nghe hơi thở nặng nề, tôi chỉ biết đứng bên Ông dâng lời cầu nguyện. Trò chuyện với Cù Thái Hòa, tôi biết rõ thêm.
Chiều 12 tháng 3, bác sĩ điều trị gọi báo cho Cù Thái Hòa biết, sức khỏe Lý Tống rất bết bát, buồng phổi suy yếu toàn diện, phải nhờ đến máy trợ thở. Tính đến giờ phút này, đã hơn 5 ngày qua, Lý Tống vẫn chưa một lần tỉnh lại. Vì vậy bác sĩ khuyên anh, hãy nhắn thân nhân trực hệ của Lý Tống đến, để bàn xem có muốn rút ống trợ sinh để Lý Tống ra đi êm ả hay không. Nghe xong tôi tự trách mình đã trễ nải trong việc thăm nom Lý Tống. Tôi cũng biết, thân nhân Lý Tống sẽ xuống tới Phi trường San Diego vào lúc 8 giờ rưỡi tối nay.
Bên ngoài phòng đợi trên tầng lầu 3 của bệnh viện, mỗi lúc mỗi đông thêm người đến viếng Lý Tống. Bà Rose Trần, nhân viên nhà quàn, cùng Sư cô Hạnh Như cũng ngồi sẵn đấy. Rồi lần lượt một số phóng viên, nhà báo từ quận Cam xuống tới. Thật tội cho Cù Thái Hòa, giờ trở thành trung tâm điểm để mọi người khắp trên thế giới gọi tới hỏi han hết điều này điều nọ.
Bởi ai cũng ngạc nhiên trước việc bệnh tình biến chuyển quá nhanh và sắp mất đi một anh hùng dân tộc, nên không tránh khỏi vài suy luận trái chiều, rồi nảy sinh tranh cãi. Nhờ chú tâm vào việc cầu nguyện, tôi bỏ ngoài tai, ngoài mắt nhiều lời lẽ đối đáp, nhiều cảnh không hay.
Mọi người cứ thế đứng, ngồi chờ đợi mãi, vì máy bay trễ nải. Tôi chỉ còn biết lâu lâu ra vô nhìn Lý Tống nằm trên giường bệnh mà lòng xót đau. Và rồi hơn 10 giờ đêm, Lê Xuân Nhuận, ông anh của Lý Tống, người sắp bước qua tuổi 90, được cô con gái Lê Xuân Lộc cùng người cháu Trương Minh Hồng dìu tới bệnh viện.
Truyền thông báo chí xúm ngay lại, đặt những câu hỏi dồn dập. Phải khó khăn lắm gia đình mới đi được vào phòng thăm Lý Tống. Tôi chẳng quen biết ai, chỉ đi đi lại cho đỡ tù túng tay chân. Tới gần nửa đêm, phòng đợi dần thưa người, thân nhân Lý Tống mới được chút thoải mái ngả lưng trên mấy chiếc ghế sofa, chờ đợi Sư cô Hạnh Như trở về chùa, định xem giờ nào tốt để rút ống trợ sinh.
Nhìn ông Lê Xuân Nhuận lộ vẻ mệt mỏi, vợ tôi bưng một ly nước ấm đến mời ông, rồi lên tiếng hỏi:
- Bác với cô Xuân Lộc đã ăn uống gì chưa?
Nghe vậy, Thiện Thành, người điều hành "Thiện Thành Show" của "Viet Online Radio" bước tới, móc từ trong túi jacket, lấy ra một ổ bánh mì thịt khá to, cầm đưa cho cô Xuân Lộc rồi hỏi:
- Bác trai ăn được bánh mì thịt không vậy chị?
Mắt Xuân Lộc sáng lên, cám ơn rối rít, bẻ ổ bánh làm đôi. Vừa đưa cho cha phân nửa vừa nói:
- Ba ăn đi để còn uống thuốc.
Nhìn hai cha con nhai miếng bánh ngon lành, tôi đoán, chắc từ lúc rời nhà ra đi đến giờ, họ vừa lo lắng vừa vội vã vẫn chưa kịp ăn uống chút gì.
*
Đến lúc nhận được điện thoại của Sư cô Hạnh Như báo cho biết: Ngày thứ Sáu 22 tháng 3 có 2 giờ tốt, 9 hoặc 11 giờ sáng, gia đình đã chọn rút ống thở, để Lý Tống yên bình ra đi vào lúc 11 giờ. Mọi người cùng đứng lên, hẹn gặp lại nhau vào lúc 10 giờ 30 sáng.
Thêm một lần nữa, tôi lại ngỏ lời:
- Như vậy chỉ còn vài tiếng đồng hồ nữa là phải có mặt tại đây. Vậy xin mời bác Nhuận, cô Xuân Lộc với chú Hồng lại nhà tôi nghỉ ngơi, để sáng cùng đi luôn một xe cho tiện.
Cô Xuân Lộc nói lời cám ơn, chỉ nhờ tôi đưa hai cha con về khách sạn. Nghe vậy Thiện Thành liền lên tiếng:
- Vậy chú Hưởng cho con về nhà chú đi.
Chúng tôi về đến nhà đã hơn 2 giờ sáng. Ngồi trước tô mì nóng hổi, Thiện Thành cám ơn rối rít, còn diễu cợt:
- Chắc con được Ơn Trên trả công vì đã nhường ổ bánh mì cho bác Nhuận với chị Xuân Lộc, nên mới được cô bù cho tô mì với cái đùi gà nóng hổi.
Trò chuyện một hồi, Thiện Thành nói thêm:
- Con cũng phải cám ơn chú Lý Tống nữa, nhờ chú mà con tìm được người Cà Mau, còn tìm được cho ba con người bạn tù ở chung trại cải tạo Cái Đôi hồi trước nữa.
*
Vợ tôi dậy thật sớm, lo ăn sáng cho tôi cùng Thiện Thành xong, còn "to go" phòng hờ cho khách. Chúng tôi rời nhà sớm để đi đón cha con ông Nhuận. Chạy tới khoảng giữa đường, cô Xuân Lộc gọi báo cho biết, đã có người đến đón. Tôi đổi hướng chạy thẳng tới nhà thương.
Ba chúng tôi lên tới phòng bệnh đúng 9 giờ 30 sáng, vẫn chưa có ai ngoài cô y tá. Rờ tay chân Lý Tống vẫn ấm, tự nhiên tôi nói với anh:
- Anh Tống ơi, Hưởng đến thăm anh đây. Anh nghe được thì ra dấu hiệu cho tôi biết.
Nhìn mặt, tôi cảm thấy dường như đôi mắt Ông hơi nhúc nhích, rồi một tiếng "tít" khá rõ trong chiếc máy đặt ngay đầu giường kêu lên. Cô y tá đứng bên cạnh nói vội:
- Có dấu hiệu bệnh nhân đang động đậy.
Tôi như muốn ứa nước mắt, gọi thêm:
- Anh Lý Tống ơi,...
Cứ thế tôi huyên thuyên nói hết chuyện này qua chuyện khác chừng năm ba phút. Tôi chẳng nhớ đã nói điều gì, tôi tin chắc Ông đang nghe tôi. Đến khi thấy lưỡi Ông nhúc nhích, Thiện Thành buông ngay chiếc Iphone đang quay video xuống, luôn miệng gọi chú Tống ơi, chú Tống à, cháu là Thiện Thành đến thăm chú đây, chú có nghe cháu không? Rồi liên tục nhắc chuyện này, hỏi Ông chuyện nọ.
Bước ra bên ngoài, chúng tôi bàn với nhau sẽ khuyên gia đình bỏ ngay chuyện rút ống. Trong lúc chờ đợi, tôi kể cho Thiện Thành nghe về Phạm Xuân Tạo, đứa con nuôi của vợ chồng tôi. Tạo mắc chứng bệnh ung thư máu. Nhiều lần bác sĩ khuyên rút ống để cho Tạo ra đi một cách nhẹ nhàng. Nhưng năm lần bẩy lượt Tạo đều hồi sinh trở lại trước lúc bác sĩ định rút ống. Và sau 79 ngày hôn mê, hoàn toàn không biết gì cùng hơn ba năm điều trị, tuy Tạo phải ngồi xe lăn, nhưng vẫn đủ sức khỏe để Tòa giám mục Melbourne truyền chức linh mục.
Tôi còn kể thêm trường hợp một anh bạn là dân đánh cá. Khi hay biết Lý Tống rất thích món Sushi, đã 2 lần anh gởi cá từ San Francisco xuống, để tôi mang biếu Lý Tống. Mấy lần Lý Tống xin tôi số điện thoại để gọi cám ơn anh bạn đó. Tôi không thể cho được bởi lúc đó bạn tôi đang nằm trong nhà thương vì bệnh ung thư gan, gia đình đang bối rối chuẩn bị việc ma chay.
Mấy ngày sau khi Lý Tống vào bệnh viện, tôi đã nhận được tin, anh bạn tôi đã bình phục, hiện đang về Việt Nam chơi. Tôi hy vọng có ngày chính Lý Tống sẽ nói lời cám ơn đó và tiếp tục nhận được mấy loại cá mà Ông ưa thích.
*
Đến lúc gia đình vào tới, tôi chỉ kịp nói với cô Xuân Lộc:
- Ông Lý Tống có dấu hiệu hồi sinh.
Rồi trong lúc gia đình vào với Lý Tống, mọi người quan tâm tới Ông đều ngồi tại phòng chờ. Niềm vui như vỡ òa, lúc cô Xuân Lộc thay mặt gia đình báo tin, chuyện rút ống trợ sinh sẽ không xảy ra nữa. Vị bác sĩ thừa nhận tình trạng Lý Tống khả quan hơn mấy ngày trước. Tôi còn nghe kể thêm, lúc đứng bên giường em, khi ông Nhuận gọi: "Tống ơi, anh Nhuận đây", đột nhiên cằm Lý Tống lay động, như muốn cố trả lời. Còn lúc Sư cô Hạnh Như đọc lời cầu an, Lý Tống đã chảy nước mắt, sau đó còn hé mở mắt, nhẹ lắc đầu, môi mấp máy như muốn nói điều gì.
Buổi trưa ngày hôm đó, trước khi về lại Bắc Cali, gia đình cũng tỏ ý quan ngại vì tình trạng quá đông người tới thăm Lý Tống. Điều này khiến các bác sĩ, y tá cũng than phiền về chuyện chụp hình, quay phim, nói năng ồn ào gây phiền toái cho các bệnh nhân khác. Nhờ vậy việc giới hạn khách đến thăm được đặt ra và thi hành ngay lập tức.
*
Kể từ sau ngày thân nhân Lý Tống rời San Diego, tôi cũng tự giới hạn việc ra vào nhà thương. Mỗi lần đến, tôi chỉ đứng bên giường cầu nguyện cho Ông dăm ba phút, chớ chẳng nói năng, hỏi han gì. Tôi chỉ biết làm có bấy nhiêu và mong đợi thêm một lần nữa phép mầu sẽ xảy đến với Ông.
Rồi ông Lê Xuân Nhuận gởi email báo cho tôi biết, trưa thứ Hai 1 tháng Tư, Xuân Hạnh, cô con gái út sẽ đưa ông cùng mấy người em họ xuống San Diego thăm Lý Tống. Nhờ vậy tôi lại được biết thêm đôi chút về dòng tộc của Lý Tống có người làm "lớn", nếu nói chính xác hơn là làm rất lớn ở cả hai bờ chiến tuyến Bắc Nam trước đây.
Nhưng cho dù quan tòa xử vụ Lý Tống cướp máy bay, xếp Ông vào loại gia đình có công với "cách mạng", Ông chẳng những không nhận điều này, còn dõng dạc khẳng định trước tòa: Gia đình Ông là gia đình cách mạng chân chính, chớ không phải gia đình cách mạng Cộng sản. Cha Ông chống Pháp, bị Pháp chặt đầu, anh Ông bị Pháp bắt bỏ tù phải vượt ngục trốn vào bưng biền, cuối cùng ra Bắc trở thành người chống Mỹ. Còn Ông và tất cả mọi người ở tại Miền Nam đều chống Cộng, bị Cộng sản liệt vào hạng cực kỳ ngoan cố, cực kỳ phản động.
Chuyến trở xuống San Diego này, người thân của Lý Tống chỉ lưu lại nhà tôi mỗi một đêm, đến chiều thứ Ba, 2 tháng 4, sau khi vào thăm Ông, mọi người cùng trở lên Los Angeles.
Đến trưa thứ Năm, 4 tháng 4 tôi vào đứng cạnh Lý Tống, mọi sự chẳng có gì thay đổi. Qua trưa thứ Sáu, 5 tháng 4, Cù Thái Hòa đột ngột gọi báo tin, bác sĩ vừa cho anh biết, phổi Lý Tống hoàn toàn không hoạt động được nữa, chắc Ông sắp ra đi. Tôi chạy vội vào nhà thương. Cù Thái Hòa một mình u buồn ngồi trong phòng đợi.
Thấy tôi bước vào, anh báo tin ngay:
- Gia đình lại đang trên đường trở xuống San Diego.
Tôi bảo anh:
- Như vậy sớm lắm khuya nay họ mới đến đây.
Cù Thái Hòa lắc đầu:
- Cô Xuân Hạnh đang ở quận Cam, mới chất đồ lên xe để trở về Bắc Cali thì nhận được điện thoại của tôi. Chắc chỉ đôi ba giờ cả nhà sẽ quay lại đây.
Và suốt từ trưa đến chiều hôm ấy, năm người gồm: Ông Nhuận, cô Xuân Hạnh, anh Trương Minh Hồng, Cù Thái Hòa và tôi ngồi nơi phòng đợi trên tầng lầu 4 của Sharp Memorial Hospital chia sẻ với nhau về cuộc đời và những kỷ niệm với Lý Tống. Rồi bà Nguyễn Thị Lê Hương, bác sĩ gia đình của Lý Tống cùng với chồng, con vào đến. Sau khi kể rõ các biến chuyển bệnh tình của Lý Tống, bà liền khơi ra chuyện tôn giáo. Vì là người Công giáo, bà đã đặt thẳng vấn đề:
- Có nên mời linh mục đến rửa tội cho anh Lý Tống không?
Lúc đó ông Nhuận, cô Xuân Hạnh, anh Hồng đều đồng ý. Ông Nhuận còn gọi hỏi Xuân Lộc, con gái lớn, và cô cũng đồng thuận ngay.
Thế là Cù Thái Hòa tìm gặp y tá nhờ giúp đỡ. Ít phút sau, một bà chuyên lo về việc đạo đến. Sau khi hỏi rõ ước muốn của gia đình, bà liên lạc ngay với một vị linh mục. Chưa đầy 20 phút, vị linh mục xuất hiện ngay trước ngưỡng cửa. Lúc này trong phòng đợi có thêm một bạn trẻ xuất hiện. Cù Thái Hòa giới thiệu đó là người hết sức mến mộ Lý Tống, suốt từ khi Ông nằm trong phòng cấp cứu, anh không vắng mặt một ngày nào.
Mọi người cùng vị linh mục lặng lẽ đi vào phòng bệnh, đứng quây quần bên giường Lý Tống để dự lễ rửa tội và xức dầu. Cù Thái Hòa chọn Micae, vị Tổng lãnh thiên thần, từng giúp Chúa chống lại kẻ ác là Thánh Bổn Mạng của Lý Tống. Trong buổi lễ ấy, chỉ có Cù Thái Hòa và tôi nhận Mình Thánh Chúa. Trong thâm tâm, tôi đón Chúa vào lòng thay cho người bạn đang nằm đó. Với niềm tin tôn giáo, tôi vững tin bạn tôi sẽ được Thiên Chúa rước vào nước Ngài.
Lúc quay trở ra phòng đợi, tôi chia sẻ thêm cùng mọi người về niềm tin tôn giáo của Lý Tống. Nhiều lần Ông nói với tôi, Ông tin có Thượng Đế và chính Thượng Đế đã ra tay cứu thoát ông rất nhiều lần. Còn Cù Thái Hòa thì bảo tôi:
- May mà có anh Hưởng ở đây làm chứng, không thôi người ta lại nói tôi là người Công giáo, nên tự ý mời linh mục tới để làm lễ rửa tội cho anh Lý Tống.
Tôi chân tình đáp lại:
- Việc này chắc chắn sẽ có người thắc mắc. Nhưng quyết định này là của người nhà chớ đâu phải của anh. Nếu có ai nêu câu hỏi, anh chỉ cần nói đây là chuyện riêng của gia đình Lý Tống, tôi không thể trả lời thay cho họ được. Anh Hòa ơi, anh còn rất nhiều chuyện trước mắt phải lo lắm, nghĩ nhiều đến chuyện này làm gì cho nhức cái đầu.
Trò chuyện đến đây ai cũng đói meo, mọi người đưa nhau đi ăn tối. Tôi vội vàng trở về nhà trong chốc lát.
*
Lúc tôi quay lại, nhìn đôi mắt cha con ông Lê Xuân Nhuận đỏ hoe, tôi biết ngay việc gì đã xảy ra cho Lý Tống.
Cù Thái Hòa báo cho tôi biết ngay:
- Anh Lý Tống ra đi lúc 9 giờ 16 phút. Lúc đó anh Nhuận đứng ngay bên cạnh, đã vuốt mắt cho anh Tống.
Tôi chẳng biết nói lời gì, cúi đầu một mình lẳng lặng đi vào phòng số 493. Tấm màn cửa đã khép lại, mấy cô y tá đang sửa soạn để nhân viên nhà quàn đến đưa xác Ông đi. Tôi đứng đó thầm đọc kinh cầu nguyện cho linh hồn Micae sớm được Chúa đón về nước Ngài.
Giới truyền thông từ Little Saigon cũng xuống tới. Những câu hỏi dồn dập lại được nêu ra. Tôi nghe tiếng tiếng còn tiếng mất của ông Nhuận cùng cô Xuân Hạnh trả lời trong nước mắt. Tôi nói nhỏ với Xuân Hạnh.
- Tôi thấy bác Nhuận mệt lắm rồi đó, mọi chuyện ở đây đã có ông Cù Thái Hòa lo. Thôi cô với chú Hồng đưa bác về nhà nghỉ ngơi đi, trời cũng khuya rồi.
Tôi cũng lẳng lặng ra về sau khi nhìn thân xác Lý Tống phủ kín bằng một lớp vải, được nhân viên nhà quàn đẩy vào trong thang máy. Cánh cửa khép lại, tôi làm dấu thánh giá, cúi đầu đưa tiễn bạn mình.
*
Anh Tống ơi!
Chắc tôi sẽ không nói lời vĩnh biệt, hay vô cùng thương tiếc khi tiễn đưa Anh. Bởi ngay lúc này, tôi vững tin Anh đã được Chúa cứu rỗi, trước sau gì chúng ta sẽ được gặp lại nhau nơi nước Chúa. Anh ra đi đúng vào ngày chiếc A37 do Anh lái bị bắn rơi tại Ba Ngòi. Chiếc máy bay tuy vỡ tan tành, nhưng viên phi công vẫn tiếp tục tung cánh bay thêm 44 năm nữa. Tôi tin không một viên phi công nào tung hoành trên bầu trời suốt hơn nửa thế kỷ, để làm nhiệm vụ bảo quốc, an dân, mưu tìm tự do, dân chủ, hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam giống như Anh. Anh cũng là một chiến sĩ mặc áo nhà binh suốt từ ngày nhập ngũ cho đến khi vĩnh viễn rời cõi thế.
Đến giờ này tuy sự bền bỉ tranh đấu vẫn chưa có kết quả như Anh mong đợi, nhưng "không thành công cũng thành nhân", lời của Anh Hùng Nguyễn Thái Học, mà Anh từng nói với tôi là anh đã học được để nghiền ngẫm từng lời đối chất trước tòa án của những người muốn kết tội yêu nước của anh. Và đúng như lời đanh thép anh đã nói với họ:
“Lúc trở về đây, tôi nhân danh Tổ quốc, Nhân dân và Công lý. Quý vị ngồi trước mặt tôi cũng nhân danh Tổ quốc, Nhân dân và Công lý để kết tội tôi. Trong phiên tòa này quý vị là những quan tòa và tôi là bị cáo. Nhưng tôi nghĩ rằng, sau phiên tòa này còn có một phiên tòa khác là tòa án lịch sử, trong tòa án lịch sử đó nhân dân Việt Nam sẽ là vị quan tòa công tâm, họ sẽ là người định công định tội tôi và các ông.”
Anh Lý Tống ơi, tên Anh đã hiên ngang đi vào lịch sử. Công tội đã rõ ràng, anh đang trở thành tiền nhân, đang ở trên cao để phù hộ cho đất nước và dân tộc Việt Nam.
Ngày thân xác Anh đi vào lòng đất cũng chính là ngày Chúa Phục Sinh. Tôi luôn vững tin Anh sẽ được bình an trong bàn tay nhân ái của Ngài. Một lần nữa xin tạm biệt và cám ơn Anh đã xem tôi là một người bạn trong những năm tháng cuối đời.
Sapy Nguyễn Văn Hưởng
Birthdays
Clock
Search
Attachments
Top Posters
Newest members
Link to us